Τα μεγάλα "όχι" έχουν την αίγλη τους. Δεν είναι μόνο αυτό που είπε ο "πατριώτης" Μεταξάς. Είναι γενικά η άρνηση να είσαι μέρος του κοπαδιού, η ανάγκη για χειραφέτιση και εξαίρεση, γιατί όχι κι η μοναξιά της κορυφής... Όλα αυτά βέβαια ανήκουν στη σφαίρα της λογοτεχνίας, όταν αναφέρονται στην πολιτική. Η διάκριση μεταξύ της προσωπικής διαδρομής του καθένα στη ζωή και της συνύπαρξης ενός λαού με άλλους είναι δύσκολη για τον μέσο Έλληνα. Δυστυχώς είναι κάτι πολύ απλό: Ενίοτε χρειάζεται να είσαι και διαλακτικός, δεν λέμε καρπαζοεισπράκτορας, λέμε διαλακτικός. Να λαμβάνεις υπόψη το συμφέρον του άλλου, η άρνηση του οποίου υπονομεύει το δικό σου, το οποίο αναπόφευκτα συρρικνώνεται στα πλαίσια μιας συνδιαλλαγής. Αυτονόητα πράγματα για όποιον έχει αγοράσει ή έχει πουλήσει κάτι στην ελεύθερη αγορά. Απλά, η τέχνη του εφικτού.
Στην περίπτωση της Κύπρου, οι αρνητές της ευρωπαϊκής λύσης, όποια κι αν θα είναι αυτή, αλλά κυρίως η απίστευτη κοκορομαχία μεταξύ των κομμάτων και η συνακόλουθη ολιγωρία σε ένα τόσο κρίσιμο θέμα όπως η λειτουργία τραπεζών, οδηγούν την χώρα σε μια τεράστια καρπαζιά. Στο χέρι που σε ταϊζει και που έχεις συμφωνήσει ότι θα έχεις μια κοινή οικονομική πορεία, δεν λές "άκου να δεις, δεν γουστάρω". Λες "να το συζητήσουμε". Λες, "ναι μεν αλλά όχι έτσι". Λες "να δούμε και τρεις- τέσσερις εναλλακτικές". Σε κάθε περίπτωση λες "όχι" μόνον όταν έχεις επιλογές πέρα από την επίκληση της προσυμφωνημένης αλληλεγγύης, η οποία μάλλον έχει εξαντληθεί σαν διαρκής ενδοευρωπαϊκή πρακτική. Ποιός πίστεψε πραγματικά ότι τα υπέρογκα επιτόκια που απολάμβαναν οι Ρώσοι μαφιόζοι στις κυπριακές τράπεζες θα πληρώνονταν εσαεί από βορειο-ευρωπαίους φορολογουμένους;
Όλα αυτά είναι η αναπόφευκτη πνευματική κληρονομιά του Τάσσου και του "όχι" στο σχέδιο Ανάν, το οποίο για πολλούς έγινε κρεμαστάρι, μια περήφανη στιγμή για κουτορνίθια και εθνοκάπηλους που ανάγουν την πολιτική σε ποδοσφαιρικό μάτς και μάλιστα με οπαδικούς όρους. Για όσους έχουν στοιχειώδη γνώση του (διόλου ιδεώδους) διεθνούς γίγνεσθαι, ήταν μια λυπηρή απώλεια ευκαιρίας να επανενωθεί το νησί, όταν ο προβολέας της διεθνούς παρέμβασης θα μπορούσε να δώσει ώθηση στα δίκαια του ελληνισμού. Όμως την κρίσιμη στιγμή αυτά τα δίκαια τα εμπιστευθήκαμε σε άκαμπτους φύλακες (όπως ο Τάσσος) και όχι στους πολυμήχανους διαπραγματευτές που χρειαζόμασταν. Ξεκινήσαμε διαπραγμάτευση ως μαρτυρικά θύματα εισβολής και κατοχής και τότε φυσικά οποιοσδήποτε συμβιβασμός ήταν προδοσία. "Παρέλαβα κράτος, δεν θα παραδώσω κοινότητα" είπεν ο Τάσσος και ξέσπασε η κερκίδα σε επεφημίες. "Ακρωτηριασμένο κράτος" εννοούσε, αυτό παρέλαβε κι αυτό παρέδωσε, δηλαδή πρόοδος μηδέν. Ενώ εμείς πλειοδοτούσαμε μεταξύ μας στο παιχνίδι "εγώ είμαι πιο Έλληνας από σένα πουλημένε προδότη", Τουρκοκύπριοι και Τουρκία αφέθηκαν σχεδόν ανενόχλητοι να διαμορφώσουν την πρόταση Αννάν. Εφόσον η κυπριακή πλευρά οδηγήθηκε σε μια γωνία όπου η μόνη λογική έξοδος ήταν η άρνηση, αφού αποδείχθηκε ελλιπής στην διαπραγμάτευση, παρουσίασαν το "όχι" σαν μεγαλειώδη στιγμή του ελληνισμού, ενώ στην πραγματικότητα σήμαινε τη διαιώνιση του ακρωτηριασμού.
Στα καθ' ημάς, ιδού και η ρίζα του "αντιμνημονιακού χώρου", του νέου φρούτου της ελληνικής πολιτικής που επαγγέλεται το περήφανο "όχι σε όλα", χωρίς ουδένα ρεαλιστικό "ναι" πουθενά. Η Ελλάδα δεν είναι αυτάρκες νησί στα ανοιχτά της Ανταρκτικής, είναι μια μικρή και οικονομικά αδύναμη γωνία της Ευρώπης. Μικρή από τη μοίρα των πολέμων της και αδύναμη από την ηγεσία του λαού της. Ακόμη και αν η παραφιλολογία για τους ανεξάντλητους "υδατάνθρακες" (α, ρε Καμμένε άρχοντα, δεν πρέπει να τρως ντόνατς αγόρι μου όταν γράφεις στο τουϊτερ...) ανταποκρίνεται σε κάποια πραγματικότητα, θα εξακολουθήσουμε να έχουμε ελάχιστη επιρροή σε σύγκριση με ενεργειακά μεγαθήρια όπως η Ρωσία και η Αραβία. Χωρίς εξωτερικό δανεισμό με χαριστικά επιτόκια σήμερα θα είχαμε ελλείψεις σε απαραίτητα αγαθά, όπως τρόφιμα, ενέργεια και φάρμακα. Όμως το κύριο πρόβλημά μας δεν είναι το συγκριτικά μικρό μέγεθός μας, αλλά ότι είμαστε ανίκανοι να επιλέξουμε ικανούς ηγέτες, γιατί προτιμάμε αυτούς με τους οποίους κάνουμε προσωπικές συναλλαγές αντί για κάποιους που μπορούσαν να πάνε τη χώρα μπροστά. Είμαστε έτοιμοι να γλείψουμε ή να δαγκώσουμε κατά περίπτωση το χέρι που μας ταϊζει και ενίοτε μας χτυπάει, αλλά δεν μπορούμε να το διώξουμε μακριά και να δούμε το μέλλον, να οραματιστούμε τη χώρα που θέλουμε και να χτίσουμε σε αυτή τη κατεύθυνση.
Το πολιτικό συνονθήλευμα που ονομάζεται "αντιμνημονιακό μέτωπο" περιλαμβάνει την πολιτική σάρα και μάρα, από Χρυσή Αυγή μέχρι ΚΚΕ και ακόμα πάρα πέρα - κερασάκι δε στην τούρτα ή μάλλον μαρμελάδα στο ντονατσάκι, ο Καμμένος! Είναι πλήρως δηλωτικό αυτού του πολιτικού αχταρμά ότι κανείς δεν μπορεί να συνεργαστεί με κάνεναν άλλο. Πρόκειται για παράλληλους μονόλογους πολιτικών νάνων που βλέπουν τη σκιά τους τεράστια στο παραμορφωτικό φως της κρίσης. Όλοι αυτοί οι πολιτικά ρηχοί, που δεν θα μπορούσαν να ποτέ να συντάξουν ένα επακριβώς κοστολογημένο, εφαρμόσιμο προεκλογικό πρόγραμμα, έχουν κάνει σημαία την οικονομική καταπίεση των ξένων μέσω των μνημονίων. Που και που ψυθιρίζουν και κάτι για τις ευθύνες του "πολιτικού συστήματος" (λες και αυτοί γεννήθηκαν χθες το βράδι) αλλά κατά βάση, για όλα τα δεινά του Έλληνα φταίει "το μνημόνιο". Τίποτα περί πολιτικής, τίποτα περί παραγωγής, τίποτα περί μίκρο- και μάκρο- οικονομικού σχεδιασμού, μηδέν περί άμεσης και απώτερης διαχείρισης της κρίσης, μούγγα περί μετρήσιμων στόχων, τουμπεκί περί θεσμικών αλλαγών, για να μην ξεβολευτούνε "τα παιδιά". Το διαρκές (και βαρετό πλέον) ξόρκι εναντίον του τρισκατάταρου "μνημονίου" είναι η μόνη σίγουρη συνταγή να ζούμε διαρκώς κάτω από ένα, να μην αλλάξουμε ποτέ, να μην μάθουμε πως οδηγηθήκαμε στο γκρεμό και όχι μόνο να τη γλιτώσουν οι υπεύθυνοι, αλλά να συνεχίσουν να παριστάνουν τους εθνοσωτήρες. Η μάστιγα της Ελλάδας είναι η ανεπάρκεια των ηγετών της, η ρηχότητα της σκέψης, η ιδιοτέλεια της πολιτικής πρακτικής, ο λαϊκισμός της έκφρασης και η πλήρης έλλειψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών (ενώ περισσεύουν οι σπασμωδικές αντιδράσεις) και δυστυχώς αυτό αποδείχθηκε και στην Κύπρο.
Στην περίπτωση της Κύπρου, οι αρνητές της ευρωπαϊκής λύσης, όποια κι αν θα είναι αυτή, αλλά κυρίως η απίστευτη κοκορομαχία μεταξύ των κομμάτων και η συνακόλουθη ολιγωρία σε ένα τόσο κρίσιμο θέμα όπως η λειτουργία τραπεζών, οδηγούν την χώρα σε μια τεράστια καρπαζιά. Στο χέρι που σε ταϊζει και που έχεις συμφωνήσει ότι θα έχεις μια κοινή οικονομική πορεία, δεν λές "άκου να δεις, δεν γουστάρω". Λες "να το συζητήσουμε". Λες, "ναι μεν αλλά όχι έτσι". Λες "να δούμε και τρεις- τέσσερις εναλλακτικές". Σε κάθε περίπτωση λες "όχι" μόνον όταν έχεις επιλογές πέρα από την επίκληση της προσυμφωνημένης αλληλεγγύης, η οποία μάλλον έχει εξαντληθεί σαν διαρκής ενδοευρωπαϊκή πρακτική. Ποιός πίστεψε πραγματικά ότι τα υπέρογκα επιτόκια που απολάμβαναν οι Ρώσοι μαφιόζοι στις κυπριακές τράπεζες θα πληρώνονταν εσαεί από βορειο-ευρωπαίους φορολογουμένους;
Όλα αυτά είναι η αναπόφευκτη πνευματική κληρονομιά του Τάσσου και του "όχι" στο σχέδιο Ανάν, το οποίο για πολλούς έγινε κρεμαστάρι, μια περήφανη στιγμή για κουτορνίθια και εθνοκάπηλους που ανάγουν την πολιτική σε ποδοσφαιρικό μάτς και μάλιστα με οπαδικούς όρους. Για όσους έχουν στοιχειώδη γνώση του (διόλου ιδεώδους) διεθνούς γίγνεσθαι, ήταν μια λυπηρή απώλεια ευκαιρίας να επανενωθεί το νησί, όταν ο προβολέας της διεθνούς παρέμβασης θα μπορούσε να δώσει ώθηση στα δίκαια του ελληνισμού. Όμως την κρίσιμη στιγμή αυτά τα δίκαια τα εμπιστευθήκαμε σε άκαμπτους φύλακες (όπως ο Τάσσος) και όχι στους πολυμήχανους διαπραγματευτές που χρειαζόμασταν. Ξεκινήσαμε διαπραγμάτευση ως μαρτυρικά θύματα εισβολής και κατοχής και τότε φυσικά οποιοσδήποτε συμβιβασμός ήταν προδοσία. "Παρέλαβα κράτος, δεν θα παραδώσω κοινότητα" είπεν ο Τάσσος και ξέσπασε η κερκίδα σε επεφημίες. "Ακρωτηριασμένο κράτος" εννοούσε, αυτό παρέλαβε κι αυτό παρέδωσε, δηλαδή πρόοδος μηδέν. Ενώ εμείς πλειοδοτούσαμε μεταξύ μας στο παιχνίδι "εγώ είμαι πιο Έλληνας από σένα πουλημένε προδότη", Τουρκοκύπριοι και Τουρκία αφέθηκαν σχεδόν ανενόχλητοι να διαμορφώσουν την πρόταση Αννάν. Εφόσον η κυπριακή πλευρά οδηγήθηκε σε μια γωνία όπου η μόνη λογική έξοδος ήταν η άρνηση, αφού αποδείχθηκε ελλιπής στην διαπραγμάτευση, παρουσίασαν το "όχι" σαν μεγαλειώδη στιγμή του ελληνισμού, ενώ στην πραγματικότητα σήμαινε τη διαιώνιση του ακρωτηριασμού.
Στα καθ' ημάς, ιδού και η ρίζα του "αντιμνημονιακού χώρου", του νέου φρούτου της ελληνικής πολιτικής που επαγγέλεται το περήφανο "όχι σε όλα", χωρίς ουδένα ρεαλιστικό "ναι" πουθενά. Η Ελλάδα δεν είναι αυτάρκες νησί στα ανοιχτά της Ανταρκτικής, είναι μια μικρή και οικονομικά αδύναμη γωνία της Ευρώπης. Μικρή από τη μοίρα των πολέμων της και αδύναμη από την ηγεσία του λαού της. Ακόμη και αν η παραφιλολογία για τους ανεξάντλητους "υδατάνθρακες" (α, ρε Καμμένε άρχοντα, δεν πρέπει να τρως ντόνατς αγόρι μου όταν γράφεις στο τουϊτερ...) ανταποκρίνεται σε κάποια πραγματικότητα, θα εξακολουθήσουμε να έχουμε ελάχιστη επιρροή σε σύγκριση με ενεργειακά μεγαθήρια όπως η Ρωσία και η Αραβία. Χωρίς εξωτερικό δανεισμό με χαριστικά επιτόκια σήμερα θα είχαμε ελλείψεις σε απαραίτητα αγαθά, όπως τρόφιμα, ενέργεια και φάρμακα. Όμως το κύριο πρόβλημά μας δεν είναι το συγκριτικά μικρό μέγεθός μας, αλλά ότι είμαστε ανίκανοι να επιλέξουμε ικανούς ηγέτες, γιατί προτιμάμε αυτούς με τους οποίους κάνουμε προσωπικές συναλλαγές αντί για κάποιους που μπορούσαν να πάνε τη χώρα μπροστά. Είμαστε έτοιμοι να γλείψουμε ή να δαγκώσουμε κατά περίπτωση το χέρι που μας ταϊζει και ενίοτε μας χτυπάει, αλλά δεν μπορούμε να το διώξουμε μακριά και να δούμε το μέλλον, να οραματιστούμε τη χώρα που θέλουμε και να χτίσουμε σε αυτή τη κατεύθυνση.
Το πολιτικό συνονθήλευμα που ονομάζεται "αντιμνημονιακό μέτωπο" περιλαμβάνει την πολιτική σάρα και μάρα, από Χρυσή Αυγή μέχρι ΚΚΕ και ακόμα πάρα πέρα - κερασάκι δε στην τούρτα ή μάλλον μαρμελάδα στο ντονατσάκι, ο Καμμένος! Είναι πλήρως δηλωτικό αυτού του πολιτικού αχταρμά ότι κανείς δεν μπορεί να συνεργαστεί με κάνεναν άλλο. Πρόκειται για παράλληλους μονόλογους πολιτικών νάνων που βλέπουν τη σκιά τους τεράστια στο παραμορφωτικό φως της κρίσης. Όλοι αυτοί οι πολιτικά ρηχοί, που δεν θα μπορούσαν να ποτέ να συντάξουν ένα επακριβώς κοστολογημένο, εφαρμόσιμο προεκλογικό πρόγραμμα, έχουν κάνει σημαία την οικονομική καταπίεση των ξένων μέσω των μνημονίων. Που και που ψυθιρίζουν και κάτι για τις ευθύνες του "πολιτικού συστήματος" (λες και αυτοί γεννήθηκαν χθες το βράδι) αλλά κατά βάση, για όλα τα δεινά του Έλληνα φταίει "το μνημόνιο". Τίποτα περί πολιτικής, τίποτα περί παραγωγής, τίποτα περί μίκρο- και μάκρο- οικονομικού σχεδιασμού, μηδέν περί άμεσης και απώτερης διαχείρισης της κρίσης, μούγγα περί μετρήσιμων στόχων, τουμπεκί περί θεσμικών αλλαγών, για να μην ξεβολευτούνε "τα παιδιά". Το διαρκές (και βαρετό πλέον) ξόρκι εναντίον του τρισκατάταρου "μνημονίου" είναι η μόνη σίγουρη συνταγή να ζούμε διαρκώς κάτω από ένα, να μην αλλάξουμε ποτέ, να μην μάθουμε πως οδηγηθήκαμε στο γκρεμό και όχι μόνο να τη γλιτώσουν οι υπεύθυνοι, αλλά να συνεχίσουν να παριστάνουν τους εθνοσωτήρες. Η μάστιγα της Ελλάδας είναι η ανεπάρκεια των ηγετών της, η ρηχότητα της σκέψης, η ιδιοτέλεια της πολιτικής πρακτικής, ο λαϊκισμός της έκφρασης και η πλήρης έλλειψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών (ενώ περισσεύουν οι σπασμωδικές αντιδράσεις) και δυστυχώς αυτό αποδείχθηκε και στην Κύπρο.
No comments:
Post a Comment