29 May 2008

Επιχειρηματικότητα και Κοινωνικές Paparies

Επιχειρηματικότητα και Κοινωνικές Paparies
Δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστο το τρυφερό τεύχος του Εκόνομιστ «Επιχειρηματικότητα και Κοινωνική Ευθύνη», τυπωμένο από την κατά τα άλλα έγκυρη Καθημερινή, η οποία ατυχώς μαζί με άλλους έγκυρους και μη (βλέπε την πολιτική ηγεσία της χώρας), κάνει κωλοτουμπίτσες στα πόδια μιας ακραιφνώς ακροδεξιάς με οικονομικούς όρους έκδοσης – σκληρό πυρήνα του παγκοσμίου χρηματοπιστωτικού κατεστημένου.

Η πεταλουδίτσα που κοσμεί το εξώφυλο έχει φτερά-χαρτονομίσματα, απολύτως ενδεικτικό της οικονομικής κιτσαρίας που περιέχεται εντός. Η δε «Επιχειρηματικότητα» είναι γραμμένη με πράσινα γράμματα, για να συμβολίσει την επιμελώς προβαλόμενη οικολογική συνείδηση των εμπεριεχομένων μερών. Ποιοι εμπεριέχονται; Τα μεγαλύτερα ονόματα στην βιομηχανία και τις υπηρεσίες (κοκαψολα τρία εδοία, γιούροκαντ ΙΕφΤζι και το νινί της Χάιδως) και διάφορες κυρίες με ονόματα όπως Σίσι, Ντέπη και Βίβιαν με εξειδίκευση στην παραγωγή επικοινωνιακής paparias όπως: «θα καταφέρουμε να χτίσουμε ολοκληρωμένα στελέχη με «σωστές» συνειδήσεις» (που δεν θα λοξοδρομούν από το κέρδος) και «τι να κάνω το χαρτί που έχω χρησιμοποιήσει;» (χρησιμοποίησε την φαντασία σου χρυσό μου!).

Κερασάκι στην τούρτα η αχτύπητη έρευνα της Φάκινγ Ισιου, που περιέχει μεταξύ άλλων τα παρακάτω επιστημονικώς περίλαμβρα: Πρώτον: Μέχρι και το 86% των ερωτηθέντων (αναλόγως εκπαίδευσης) δεν έχουν ιδέα τι είναι «εταιρική κοινωνική ευθύνη». Εδώ που τα λέμε, αν δεν το είχα ακούσει πρώτα στα αγγλικά, εγώ θα νόμιζα ότι είναι κάποιος σύλλογος αλληλεγγύης για πουτάνες. Λοιπόν αντί οι φωστήρες των σφυγμομετρήσεων να εγκαταλείψουν την έρευνα ακριβώς εκεί, αφού δεν υπήρχε αξιόπιστο δείγμα για το περιεχόμενο του όρου, προτίμησαν να συνεχίσουν, εμφανώς επικεντρωμένοι στο υπόλοιπο 14% που ξέρει. Βρήκαν λοιπόν οι εταιρίες με κοινωνική ευθύνη είναι σχετικά λίγες στην Ελλάδα, πάντα κατά την άποψη των ερωτηθέντων, που υπενθυμίζουμε ότι μέχρι ποσοστού 86% δεν ήξεραν τι είναι κοινωνική ευθύνη (είπαμε, πουτάνες). Μόλις το 8% (στην εύρωστη ηλικιακή κατηγορία των 18-34) θεώρησε ότι είναι αξιοκατάκριτη εταιρική πρακτική να πουλάνε ανθυγιεινά προϊόντα. Γουστάρει και καταναλώνει ο ιθαγενής.

Και η ερώτηση σταθμός: «Εσείς προσωπικά, αν μαθαίνατε για κάποια επιχείρηση ότι ακολουθεί τις αρχές της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, θα βελτιωνόταν η γνώμη σας για την επιχείρηση, θα αγοράζατε τα προϊόντα της επιχείρησης ή θα συστήνατε τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες σε φίλους ή γνωστούς;» Δηλαδή: Πόσο καλή είναι η ΕΚΕ; Λίγο καλή, αρκετά καλή ή πολύ καλή; Η ερώτηση δεν περιέχει την επιλογή «δεν θα επηρέαζε καθόλου τις αγορές μου», το παραδοσιακό «χεστήκαμε». Το κοινό που απευθύνεται εδώ η Φάκινγκ Ισιου είναι εμφανές: είναι οι εταιρίες που διαφημίζονται στο συγκεκριμένο τεύχος, ότι και καλά τα φούμαρα περί κοινωνικής ευθύνης είναι δυνάμει κερδοφόρα, ώστε να παραγγέλνουν δημοσκοπήσεις επί των επιδόσεων τους. Κοινωνική ευθύνη με το μέτρο, βοήθειά τους! Η μικρότερη γραφική παράσταση σε όλη την παρουσίαση, μόνο σε μια μορφή αντί τεσσάρων των άλλων και τσόντα στο τέλος είναι η γνώμη μας για την ΚΕΕ, όπου το 67% απάντησε ότι γίνεται για λόγους προώθησης προϊόντων. Μην μας πάρουν και για μαλάκες…«Με πρόσωπο στην κοινωνία» είναι και η άλλη ευαγής επιχείρηση ταχείας αναδιανομής πλούτου, το Hoste Bordello Loutraki, που έδωσε 500 χιλιάρικα στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλι για να κάνει αναστηλώσεις αρχαίων (δεν τους άρεσαν πεσμένα) και χαρακτηρίζει την πράξη «πρωτοποριακή σύμβαση για τα ελληνικά δεδομένα» (τα λεφτά πάνε σε αμερικάνικο πανεπιστήμιο), που συμβάλει στην «ποιοτική αναβάθμιση του τουρισμού της περιοχής (για να χώνουν περισσότερα στον ναό της ευτυχίας) και της χώρας μας ευρύτερα (ευρύτατα, αφού εμφανώς διοικείται από την Καλιφόρνια)». Δεν παραλείπεται βέβαια και η εύφημος μνεία στην Εφορία Αρχαιοτήτων Κορίνθου που προωθεί σχετική πρωτοβουλία, αλλά από φράγκα πήρε το τρίτο το αυτοαναστηλώμενο.

Η τρυφερή πλευρά των μεγαλοεκδοτών και συν αυτώ βιομηχανικών συμφερόντων όπως η Κόκαψολα που «έχει δεσμευτεί να ανακυκλώνει το νερό». Φυσικά οι δεσμεύσεις των εταιριών είναι εθελοντικές, τις εφαρμόζουν και τις επιβεβαιώνουν οι ίδιες και μετά οι γνωστές κυρίες γράφουν ωραίες ανακοινώσεις τύπου. Το γεγονός παραμένει, ότι οι εταιρίες που αλώνουν (ενίοτε ουσιαστικά μονοπώλια όπως ο κιοΟφΤΕ και η Κοκαψόλα) την αγορά και συνθλίβουν τους καταναλωτές με απίστευτες αυξήσεις, είναι αυτές που νιώθουν την ανάγκη να υπογραμμίσουν την προσφορά τους στο κοινωνικό σύνολο. Το θράσος είναι να αρπάζεις μια ολόκληρη αγορά και να την σκίζεις στην αισχροκέρδια χωρίς να κάνει κανείς κιχ. Η μαγκιά είναι να κορδώνεσαι και ότι υπηρετείς την κοινωνία!

Τον Εκόνομιστ, μπορεί κανείς να τον δει γλαφυρά σαν μια καπιταλιστική μιντιακή γραφικότητα ξεπερασμένων οικονομικών θεωριών του 18ου αιώνα (ξέρετε, το αόρατο χέρι της αγορά και λοιπά κουραφέξαλα). Καμαρώνουμε όμως σοβαρά τους Έλληνες πολιτικούς που βρήκαν την ευκαιρία να αυτοπροβληθούν με όχημα την κοινωνική paparia. Πχ. ο πολλά υποσχόμενος Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος συναγωνίζεται την Σίσι, την Ντέπη και την Βίβιαν σε μνημειώδεις paparies όπως "το ζητούμενο σήμερα είναι να περάσουμε από την εποχή των εθνικών ευεργετών στην εποχή της εταιρικής υπευθυνότητας" και "η ενσωμάτωση δράσεων κοινωνικής συνεισφοράς στην εταιρική στρατηγική είναι μια από τις πλέον δημοφιλείς μεθόδους". Διαβάζοντας κανείς Κ.Μ. θα πίστευε ότι ο ιδιωτικός τομέας σπρώχνεται να προσφέρει στο κοινό καλό. Όπως για παράδειγμα στον ηλεκτρονικό εξοπλισμό του πολιτικού/προεκλογικού του γραφείου με 130 χιλιάρικα παρακαλώ. Πολλά, πολλά τηλέφωνα ο Κυριάκος γιατί επικοινωνεί affairs of the state με το σόι. Εντάξει τελικά τα πλήρωσε αλλά όχι πριν καρφωθεί η Μίζενς 10 μήνες αργότερα. Άσχετο, αλλά αντάξιο καταγραφής στα παρεπόμενα του μεγάλου βιβλίου πολιτικής paparias της χώρας (βήμα της Καθημερινής με το αζημίωτο στους αισχροκερδίζοντες να μας χαϊδεύουν τα αυτιά ενώ μας αρμέγουν).

Είναι σίγουρο ότι η μόνη πράξη κοινωνικής εταιρικής ευθύνης που θα αρκούσε στους Έλληνες θα ήταν οι πολυεθνικές να κατεβάσουν τις τιμές στα επίπεδα των εκτός Ελλάδας αγορών τους, όπου έχουν φυσιολογικά κέρδη. Η πιθανότητα είναι όση και να σηκωθούν οι εθνικοί ευεργέτες από τα μνήματα και να φασκελώσουν τον Κ.Μ χειροπόδαρα…